7 februari 2012

Veiligheid

Haarlem 4-02-2012 Foto: IS-iPhone
Er wordt gestrooid - en eerlijk is eerlijk, het is dit jaar in Heemstede beter dan in Haarlem. In elk geval geldt dat voor de fietspaden. Met raadsleden waren we vorige week vrijdag te gast op Schiphol - midden in de sneeuwbuien. Bij terugkeer over de Valkenburgerlaan viel het op: fietspad gestrooid, weg nog niet. Een verrassende aanblik. En niemand kon het laten om wethouder Botter geluk te wensen met deze winter: toch nog een goede bestemming voor het vele zout uit de nieuwe vooraad.
   De volgende dag bleek langs de Hout in Haarlem het omgekeerde het geval: wegen vrij, fietspaden vol sneeuw. Gelukkig rijd ik in een driewieler; die slipt niet zo snel. Waarom is het vrijhouden van fiets- en voetpaden toch zo belangrijk? Omdat auto's tegen een stootje kunnen en fietsers en voetgangers veel kwetsbaarder zijn. Wellicht ten overvloede: ik heb het niet over iemands portemonee, maar gewoon fysiek, lijfelijk, letterlijk. 
   Het is me trouwens wat met veiligheid. Fietsen is kwetsbaar, soms - maar niet onveilig. Statistisch gezien is fietsen veel veiliger dan autorijden. Dat we dat niet zo ervaren heeft te maken met de kwestbaarheid. Een fietsongeluk is natuurlijk al gauw dramatisch - waar een auto slechts een deukje oploopt, is het voor fietser of voetganger al gauw een open wond of nare breuk. Maar betekent dat nou dat we dan maar een helm moeten dragen en pantsers aanbrengen? Alsjeblieft niet!

Gisteravond tijdens de fractievergadering hadden we het er nog over. Het lijkt wel of 'veiligheid' een rol speelt bij alles wat we doen - het wordt een automatisch argument, doorlopend in gebruik. En waag het niet het belang ervan in twijfel te trekken. Zo'n beetje als met 'efficientie' in de jaren negentig - hors categorie
   Maar wat betekent dat op de lange termijn? Dat we overal onveiligheid (in) zien. Dat kinderen niet meer met onveiligheid en overwachte situaties leren omgaan. En we het risico lopen dat we enorme kosten maken voor 'meer veiligheid', zonder het nog over alternatieven te hebben. Veiligheid voor alles betekent overal gevaar in zien. En maatregelen ontwikkelen tegen 'gevaar', zonder de aard daarvan nog eens te onderzoeken. Nog meer lantaarns en lichten; nog meer hekken; nog meer wetten en regels; nog moeilijker om je overal aan te houden.
Een verbod op dit bord, aub.
   Zoals met fietsveiligheid. Niet fietsen, maar auto's vormen het gevaar. Engels onderzoek (2007) wijst uit dat het dragen van helmen automobilisten een verkeerd signaal geeft... 'ze zijn nu minder kwetsbaar'. En apart liggende fietspaden maken fietsers onzichtbaar voor automobilisten. "Voor je eigen veiligheid", word je als fietser verbannen naar toeristische routes. En verschijnen er borden 'verboden voor fietsers' op provinciale wegen die vroeger gezamenlijk terrein waren. Ik droom van een verbod op dat bord. Voor mijn eigen veiligheid - ook in de auto. Minder hard opschieten misschien - maar wel ... veiliger, in meer dan één opzicht.